Pasa den apirilaren 12an Dani Fano donostiarraren ibilbidea errepasatu zuten Komikigunean (Errege Katolikoak, 16) antolatu zen solasaldi batean. Euskal Irudigileak Elkarteak antolatutako solasaldia izan zen eta bertan bere unibertsoa errepasatu zuten. Umore grafikoaz baliatuz Danik hainbat argitalpenetarako lan egin du (Gara, Ardi Beltza, Kale Gorria, Elhuyar edota Ipurbelt), Xabiroi komiki aldizkariaren koordinatzailea da eta orain buru-belarri lanean dabil “Los doce nacimientos de Miguel Mármol” komikiarekin. Bertan El Salvadorreko 1932ko matxinada indigenan parte hartu zuen Miguel Mármol, “Miguelito”, lider komunistaren bizitza azaltzen du.
Hitzordua, berriro ere, Komikigunean izan da. Jakina den bezala donostiako komikizale amorratuen topalekua da hau, komikiaren munduko ikertzaile edo zaletuei materiala kontsultatzeko aukera eskaintzen diona. Urte t´erdi darama zabalik. Komikigunearen genesia Luis Gasca donostiarraren bilduma erraldoia da eta egunen batean gerturatu nahi baduzu aldez aurretik ordua eskatu behar duzu bai telefonoz (943 249690) edo e-mailez (komikigunea@gipuzkoa.eus).
Asko, mordoa dago hemen aukeratzeko eta Koldo Mitxelena Kulturunean biltzen diren gainontzeko komikiekin batera ezinezko proposamen horietako bat eskatu diogu Dani Fanori: gehien maite dituen sei komiki aukeratu behar ditu. Eta zergatik aukeratu dituen galdetuko diogu, noski. Ez da lan makala. Aldez aurretik Komikiguneko arduradunek etxeko lanak egin dituzte eta mahai batean gainean 10 bat ale bildu dituzte. Seguraski, errezena, kronologikoki hastea izango litzateke, baina segituan eman dugu salto.
Gutako askok bezala txikitatik irakurri ditu Dani Fanok Asterix eta Obelixen abenturak. Bere gomendioa da heldutasunean berrirakurtzea; ezustekoren bat jaso dezakegu. “Itxura inoxente horren atzean kritika sakona dute”, azpimarratzen du esku artean “LA CIZAÑA“-ren orrialdeak pasatzen hasita dagoela. Beste adibide gisa gaur egungo krisian pairatu dugun higiezinen sektorearen burbuila menhirrekin ere gauzatu zela dio “Obelix y compañía” liburuan. Gallardonek berak “La Cizaña” aipatu du duela ez asko PSOE “Perfectus Detritus” pertsonaiarekin konparatzeko nahiarekin, haren ustetan sozialistak sasietan daudelako.
Gazteleraz ez bezala, frantsesez ez dute nobela grafikoa eta betiko komikia bereizten, dio Danik. “ÉRASE UNA VEZ EN FRANCIA” hiru liburutan argitaratutako nobela grafikoa da eta Bigarren Mundu Gerrako pertsonai “argilun” judutar errumaniar baten bizitza kontatzen du. “Joseph Joanovici-ren pertsonaia egundokoa da. Dirutza handia egin zuen eta kolaborazionista eta erresistentziaren kide izan zen aldi berean”. Heroia batzuentzat, traidorea beste askorentzat, “azkenaldian gehien gustatu zaidan komikia da eta dokumentazio lan izugarria dauka”.
Honako hau idatzi zuen Argia astekariak 2003. urtean: “Gutxi dira euskaraz argitaratzen diren komikiak eta bakan batzuk Euskal Herrian oinarrituak. Hutsune hori bete dute Asisko Urmenetak, Marko Armspachek eta Jokin Larreak Gartxoten kontakizunekin. XII. mendeko pertsonaia honek euskara eta askatasunaren apologia ekarriko dizkigu gogora”. Danik aitortzen du euskaldunontzat “GARTXOT” benetan “hunkigarria dela” baina, dena dela, euskal nortasunetik haratago doa. “Sekulako komikia da, eta ez bakarrik euskalduna delako”. Espresio handiko marrazkiak erakusten ditu Danik eta euskararen tratamendua ere goraipatzen du.
Dani Fanok lau urteko seme bat dauka eta ez daki gaur egun gai izango zen Carlos Giménezen “PARACUELLOS” komikia irakurtzeko. “Maus espainol bat da. Terrorifikoa. Negar eginarazi zidan lehenengo komikia da eta autobiografikoak diren historia guztien indarra dauka”. Bertan, Giménez eta beste batzuen haurtzaroko gerraosteko oroitzapen triste eta latzak azaltzen dira. 1977. urtean kaleratu zen, Franco hilda zegoela, baina frankismoaren pisua oso astuna zen garai hartan. “Harrigarria da komikiekin zer nolako golak sartu ziren Frankismoaren garaian”.
Azken bi aukerak zeharo ezberdinak dira. Batetik, Kino, mafaldaren sortzailearen “GENTE EN SU SITIO“. Hitz gutxirekin asko esaten du. Umorea eta sutilezia. “Kino Jainkoa da”, laburbiltzen du Danik zenbait pasarte errepasatu eta barre egin bitartean.
Bestetik, aitortzen du Will Eisner-en “NUEVA YORK” komikia izugarrizko “aurkikuntza” izan zela. “Komikiaren hizkuntza bere zentzu gordinean. Will Eisnerek erakutsi zidan komikiak berezko tresnak dituela, beste medioek ez dutena alegia. Mundiala da”.
Ez dago komentariorik