Autore zineman azken urteotan egon diren izenburu gogoangarriak produzitzen aritu da Lluis Miñarro; horien artean, urrezko Palmaren irabazle izan zen “Uncle boonme recuerda sus vidas pasadas” film tailandiarra. “Stella Cadente” filmarekin, XIX. mendera jo du Amadeo de Saboyaren erregealdi motza kontatzeko; gaurkotasun politikoa azaltzen duen istorioa (monarkia konstituzionala, ustelkeritan dabiltzan politikoak…). Era pertsonal batean kontatzen du istorioa, lekuz kanpo uzten gaituen umore eta zehaztasunez.
Albert Serraren “Historia de la meva mort” azken filmarekin dituen antzekotasunez (giro eta tematikari dagokionez) mintzatu naiz harekin. Hala ere, ezin batek bestearen eraginik izan, garai berean grabatu baitzituzten. Miñarrok dionez, Serraren gertukoa da, aurretik hainbat pelikula produzitu baitizkio; eta gainera, argazki eta arte zuzendariak berak dira bi filmetan.
Argitu duenez, urte asko daramatza talde berarekin lanean. Bi filmeek garaian eta hainbat gaietan bat egiten badute ere, bere filma optimistagoa dela adierazi du, ez horren iluna. Kritiko batzuek beste autoreekin egiten dituzten konparaketek harritzen dute; Manoel de Oliverarekin kasu, honekin ere aritu izan da produkzioan lanean. “Oliveirarengan ez dago umorerik nire filmean bezala”.
Gaztelera & katalan tandema
“Filmean gaztelera edo katalana erabiltzeko hautuan ez dago auzi ideologikorik. Aktore bakoitzak hauta zezakeen zein hizkuntzatan mintzatu. Aktore katalanek katalanez egin dute, eta Lola Dueñas edo Barbara Lennie bezala, kanpotik zetozenek gazteleraz. Baita Lorenzo Balducci italiarrak ere, eta bikain moldatzen da gazteleraz, gainera. ‘Trampantojo’ deritzon baldintzarekin du denak zerikusia, bertan ‘ezer ez da dirudinea’. Adibidez, ‘España’ gisa identifikatzen den gaztelua, egiatan, Italian dago”.
Kasualitatea (edo ez): Juan Carlosen abdikazioa
“Nik ez nuen ideiarik ere. 2011. urtean idatzi nuen gidoia, oraindik gobernu aldaketa gauzatu ez zenean”. Hala, antzeko ezaugarri asko kasualitate direla azal dezaket. Baina azalpenik ere badela azaldu du: “Hainbat arazo konpondu gabe daude. Badira konpontzen ez dituzten arazoak”. Hala, askotan errepikatu eta errealitatean dauden hainbat auziren antzeko suertatzen dira. “Bankuaren presioa, ezker eta eskuinaren arteko etengabeko liskarrak…”.
Amaierako idazkuna: dibertsioa da.
“Ez nuen hasieran jarri nahi izan auzi historikoa serioski interpreta zedin nahi nuelako, eta egin izan banu, ez litzateke hala izango. Espazio/denboraren pertzepziorik egon ez zedin ere lortu nahi izan nuen. Baina azkenean, pista hori eman nahi izan diot ikusleari, gaia serioegi har ez zedin dibertsioa zela esanez”.
Pubis piktorikoa
“Laguntzailea pubisa afeitatzen azaltzen den eszenan, Caravaggioren toke bat azaldu nahi izan nuen, baina erreferentzia zehatzik gabe. Gerora, ikustean, ‘El expolio de cristo’-ren antza duela ohartu nintzen, baina ez nuen nahita egin. Hala ere, badira bilatutako erreferentziak ere; hala nola Gustave Couberten ‘El origen del mundo’, beste zuzendari batzuek ere erabili izan dute hau. Alabaina hau ‘irauli’ nahi izan nuen, eta horretarako femeninoa zena maskulinora aldatu nuen Lucian Freudengana gehiago hurbilduz”. Beste arte batzuetan ez bezala, zineman, ikuslea ez dago pantailan gizonezkoen genitalak ikustera ohituta. “Gainera, badira sumintzera irits daitezkeen ikusleak”.
Ikusmira ez komertziala
“Jaialdiak, filmotekak, zikloak… Film hauek asko ikusten dira, eta urte luzez, baina ez dute estatistiketan parte hartzen. Honek film ikusienak onenak direla pentsatzera garamatza, baina ez da horrela (…). Zinemak gainbehera egin du. Belaunaldi berriak bideoklipen hizkuntzara daude ohituak, publizitate eta telebistara. Zaila da erritmo mantxora ohi daitezen, nahiz eta ordu eta erdian ez den mundua amaituko. Hau konpon dadin beharrezkoa da laguntza politikoa. Frantzian, esaterako, zinema eskoletan dago”.
Ez dago komentariorik